Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Gentiana lutea & Ajuga iva

fotò
fotò
Genciano

Gentiana lutea

Gentianaceae

Àutri noum : Genciàna, Jansano, Sensano, Baselico.

Noms en français : Gentiane jaune, Grande Gentiane.

Descripcioun :
La genciano es uno grando erbo que trachis dins li pasquié de mountagno. I'a pas pèr s'engana, pamens s'acampas sa racino, avisas-vous que siegue pas de varaire, Veratrum album forço empouisounanto ! La genciano a li fueio óupousado au contro dóu varaire que soun alterno.

Usanço :
Es uno planto bèn couneigudo pèr èstre subretout vertuouso dins li proublèmo de digestioun. Sa racino s'emplego pèr adouba d'aigarden (coume la Suze). Se pòu bouta direitamen la racino dins de vin blanc pèr n'en faire d'aperitiéu o de digestiéu quouro sias "stoumaga". Pamens "lou vin de sensano es amar que te fa pua'n'ase pèr la chaminèio ! (in J.-L. Domenge, LMT op.cit. p. 59).

Port : Grando erbo
Taio : 80 à 150 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Gentiana
Famiho : Gentianaceae


Ordre : Gentianales

Coulour de la flour : Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 5 cm
Flourido : Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 à 2200 m
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre

Liò : Pasquié - Prado umido - Bos clar
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Éuropenco
Ref. sc. : Gentiana lutea L., 1753

fotò
fotò
Pichouno-calapito

Ajuga iva

Lamiaceae Labiaceae

Noms en français : Bugle ivette, Ivette musquée.

Descripcioun :
La pichouno-calapito trachis en mato dins li tepiero seco coume en Crau. La planto èi proun peludo, un pau griso. Fai de flour siegue roso (varieta Iva), siegue jauno (varieta Pseudoiva, coume sus li fotò). Coumpara emé l'erbo-uvernino que ié sèmblo un pau.

Usanço :
A uno sabour amaro e uno óudour proun forto. Se fai de tisano (fueio seco) pèr lucha contro li fèbre e li doulour de vèntre.

Port : Erbo
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Ajuga
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae


Coulour de la flour : Jauno
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms - Estiéu - Autouno

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun

Liò : Champ - Escoumbre e proche dis oustau - Colo
Estànci : Termoumediterran à Subremediterran
Couroulougi : Pancaro entresigna
Ref. sc. : Ajuga iva (L.) Schreb., 1773

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
RR
CC
ges
CC
R
RR
RR
ges

Gentiana lutea & Ajuga iva

ges
ges
ges
ges
ges
C
C
CC

Coumpara Genciano emé uno autro planto

fotò

Coumpara Pichouno-calapito emé uno autro planto

fotò